Pensioenontslag in het nieuwe arbeidsrecht (WWZ)

Het pensioenontslag in het huidige recht
In het huidige arbeidsrecht is het einde van de arbeidsovereenkomst vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd niet geregeld in de wet. In de praktijk wordt vaak een bepaling opgenomen dat de arbeidsovereenkomst eindigt bij het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd (hierna: pensioenbeding). De arbeidsovereenkomst eindigt in dat geval van rechtswege, zonder dat opzegging is vereist (HR 13 juli 2012, ECLI:NL:HR:2012:BW3367, ro. 5.9). Indien een dergelijk beding niet is overeengekomen, trachten werkgevers toch regelmatig een einde van de arbeidsovereenkomst van rechtswege te bewerkstelligen, maar dit is meestal zonder succes (zie onder meer: Ktr. Utrecht 19 oktober 2011, ECLI:NL:RBUTR:2011:BU3431, Ktr. Haarlem 30 mei 2012, ECLI:NL:RBHAA:2012:BW8593 en Ktr. Delft 23 april 2009, ECLI:NL:RBSGR:2009:BI2450). Om de arbeidsovereenkomst te beëindigen dient de werkgever zich te wenden tot het UWV, de kantonrechter of de werknemer. Het beleid van het UWV en de kantonrechter is om positief te beslissen op een verzoek vanwege de pensioenleeftijd (Ktr. Den Helder 16 augustus 2007, ECLI:NL:RBALK:2007:BB7340).

Het pensioenontslag in de WWZ
Dit beleid wordt met invoering van de WWZ (per 1 juli 2015) vastgelegd in de wet (art. 7:669 lid 4 jo 7:671 lid 1 sub g BW nieuw). Daarnaast wordt het beleid versoepeld. Na invoering van de WWZ op dit punt kan de werkgever de arbeidsovereenkomst opzeggen vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. De werkgever hoeft zich niet meer te wenden tot het UWV, de kantonrechter of de werknemer. Dit betekent dat de werkgever geen procedure meer hoeft te starten, indien de werknemer niet instemt met het ontslag vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd. Op grond van het nieuwe artikel 7:669 lid 4 BW kan de arbeidsovereenkomst ook beëindigd worden vanwege het bereiken van een afwijkende pensioenleeftijd. Over die afwijkende leeftijd en op grond waarvan die afwijkende leeftijd geldt, geeft de wetgever echter geen duidelijkheid. Wanneer geldt een afwijkende leeftijd? Het is afwachten hoe het gebruik van deze mogelijkheid zich in de praktijk zal ontwikkelen.

Zeg de overeenkomst tijdig op!
De mogelijkheid tot het opzeggen vanwege het bereiken van de pensioenleeftijd bestaat slechts op één moment, dat is het moment dat de werknemer de pensioenleeftijd heeft bereikt of direct daarna. Laat de werkgever dit na, dan loopt de arbeidsovereenkomst gewoon door. De werknemer geniet dan volledige bescherming tegen ontslag. Dit betekent dat de werkgever aan het ontslag een rechtsgeldige reden, zoals disfunctioneren of bedrijfseconomische omstandigheden, ten grondslag dient te leggen.

Doorwerken na pensioenleeftijd
Het wordt steeds populairder om door te werken na de pensioenleeftijd. Ook dit maakt de WWZ makkelijker. Het UWV geeft op dit moment geen toestemming voor opzegging, indien de arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd van de pensioengerechtigde werknemer wordt beëindigd, met het doel een nieuwe arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd met de pensioengerechtigde te sluiten (Beleidsregels Ontslagtaak UWV, hoofdstuk 32, paragraaf 2 sub c). Dit beleid valt logischerwijs weg, immers kan de werkgever na invoering van de WWZ (op dit onderdeel) de arbeidsovereenkomst zonder toestemming opzeggen; het UWV kan niet weigeren toestemming te verlenen, indien toestemming nooit gevraagd is.

Ragetlieregel
Op de hierboven omschreven situatie is de Ragetlieregel van toepassing (huidig art. 7:667 lid 4 BW). De Ragetlieregel houdt in dat indien een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd, zonder toestemming van het UWV (of zonder ontbinding van de kantonrechter), wordt beëindigd en vervolgens een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd wordt gesloten, die overeenkomst voor bepaalde tijd niet van rechtswege eindigt. Dit houdt in dat de arbeidsovereenkomst na de overeengekomen einddatum doorloopt en de werkgever zich dient te wenden tot de kantonrechter, het UWV of de werknemer om de arbeidsovereenkomst te beëindigen. Deze regel is na invoering van de WWZ niet meer van toepassing op een opzegging vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd of een einde vanwege een pensioenbeding.

Conclusie
De wetgever versoepelt en vergemakkelijkt met de WWZ het ontslag van de pensioengerechtigde werknemer. Tegelijkertijd verruimt en vergemakkelijkt de WWZ de mogelijkheid voor pensioengerechtigde werknemers om door te werken na de pensioengerechtigde leeftijd op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. De WWZ maakt het voor werkgevers interessanter/makkelijker om een pensioengerechtigde werknemer in dienst te houden.

Wetsvoorstel: Werken met AOW-uitkering makkelijker
Om het werken na de pensioengerechtigde leeftijd voor werkgevers en werknemers nog interessanter te maken, is op het moment van schrijven van dit artikel bij de Raad van State een wetsvoorstel aanhangig. Het doel van het wetsvoorstel is het wegnemen van de belemmeringen die bestaan in het huidige arbeidsrecht bij doorwerken na de pensioengerechtigde leeftijd. Onder meer regelt het voorstel dat de loondoorbetalingsplicht bij ziekte slechts een half jaar geldt, in plaats van twee jaar en verruimt het wetsvoorstel de mogelijkheid tot het overeenkomen van opvolgende arbeidsovereenkomsten voor bepaalde tijd.

Heeft u vragen over het ontslag van een werknemer vanwege het bereiken van de pensioengerechtigde leeftijd, het doorwerken na de pensioengerechtigde leeftijd of een andere arbeidsrechtelijke vraag, neem dan contact met ons op.